تجربه کاربری هرچند از دو واژه ساده تشکیل شده است، اما مفهومی گسترده دارد و در دو عبارت نمیتوان آن را توضیح داد. به معنای ساده، تجربه کاربری یعنی راه رسیدن کاربر به نیازش را طوری ایجاد کنیم که در کوتاهترین زمان به خواستهاش برسد. حتما تا انتهای مقاله همراهمان باشید تا با مفهوم طراحی تجربه کاربری کاملا آشنا شوید.
تایید شده توسط بخش طراحی سایت ویرا
طراحی تجربه کاربری (UX) چیست؟
اگر بخواهیم به سادهترین شکل طراحی تجربه کاربری را تعریف کنیم، تصور کنید وبسایتی دارید که هم دارای طراحی ظاهری زیباست و هم محصولات دارای قیمتهای مناسب و توضیحات کامل و جامع هستند. اما با وجود این موارد، کاربر زمانی که وارد صفحه محصول مورد نظر خود میشود باید مدام داخل صفحه در حال اسکرول کردن باشد تا بتواند گزینه خرید محصول را پیدا کند.
در صورتیکه نیاز به خدمات سئو سایت حرفهای دارید، متخصصات ویرا آماده بررسی وبسایت شما هستند.
این موضوع باعث میشود که کاربر از خرید خود منصرف شود و به سراغ سایتی برود که در سریعترین زمان او را به خواستهاش میرساند. در حقیقت، طراحی تجربه کاربری یا طراحی UX یعنی ذهنیتی که در ذهن کاربر از محصولات، وبسایت، خدمات یا اپلیکیشن شما در ذهن کاربری که وارد سایت شما میشود، باقی میماند. مسلما اگر کاربر نتواند به راحتی آن چیزی که به دنبالش میگردد را پیدا کند، قاعدتا ذهنیت و تجربه خوبی از وبسایت شما نخواهد داشت. در نظر داشته باشید که تجربه کاربری موفقیت آمیز میتواند هر کاربر را تبدیل به یک لید یا مشتری ثابت کند.
مطالعه بیشتر: ui چیست
طراح تجربه کاربری یا UX designer کیست؟
برای اینکه وبسایت شما بتواند بهترین تجربه کاربری را برای مخاطبان رقم بزند، باید از شخصی ماهر که طراح تجربه کاربری (UX designer) نامیده میشود، کمک گرفت. یک طراح تجربه کاربری باید قدرت تجزیه و تحلیل بالایی داشته باشد و با شناخت عمیقی که نسبت به کاربران دارد، سعی در ایجاد یک استوریبورد خلاقانه با بهترین تجربه کاربری کند. طراح UX همچنین باید شناخت کافی از وبسایتهای رقبا و ضعفهای آنها در تجربه کاربری نیز داشته باشد.
اهمیت طراحی UX چیست؟
برای پاسخ به این سوال که “اهمیت طراحی UX چیست” باید بگوییم که تقریبا 30 درصد کاربران پس از یک تجربه کاربری بد و ناموفق، دیگر به آن وبسایت باز نخواهند گشت. در صورتی که اگر طراحی تجربه کاربری با موفقیت سپری میشد، این 30 درصد میتوانستند به مشتریان ثابت وبسایت شما تبدیل شوند!
در حقیقت طراحی UX تکنیکهای روانشناسی، فناوری، تحقیقات و تجارت را با یکدیگر ادغام میکند تا بتواند بهترین تجربه کاربری را برای مخاطبان فراهم کند. درست همانطور که در جهان حقیقی زمانی که مشتری وارد فروشگاه شما میشود، رعایت یکسری نکات و تکنیکها میتواند او را به مشتری ثابت و دائمی شما تبدیل کند. در جهان مجازی نیز این موضوع صدق میکند.
به عبارت دیگر اگر بخواهیم به زبان ساده اهمیت طراحی تجربه کاربری را بیان کنیم، باید بگوییم:
“توجه به طراحی UX در هر مرحله از فرآیند طراحی میتواند در هزینه، زمان و تلاش سازمانی صرفهجویی کرده و پایههای تجارت شما را بیش از پیش مستحکم کند.”
هرچند UX بیشتر اوقات به وبسایت یا فروشگاه اینترنتی نسبت داده میشود، اما تجربه کاربری درباره هر نوع برنامه، محصول یا خدمتی نیز صدق میکند. اهمیت به طراحی تجربه کاربری میتواند طیف وسیعی از مزایا را برای شما به همراه داشته باشد. به این موضوع توجه داشته باشید که هدف از ایجاد یک وبسایت، فروش و ارائه خدمات به کاربران و ماندگاری هرچه بیشتر تجارت و برند شما کمک میکند.
با وجود اهمیت چشمگیری که طراحی UX بر موفقیت کسب و کار شما دارد، برخی شرکتها برای چشم پوشی از این موضوع، بر روی گرافیک سایت تمرکز میکنند. به عبارت دیگر، این افراد تمام تمرکز خود را بر روی UI سایت قرار میدهند، غافل از اینکه طراحی UI و UX مکمل یکدیگر هستند و بدون هر کدام یکجای کار میلنگد.
مطالعه بیشتر : اصول طراحی ui
تفاوت UX و UI چیست؟
تا بدین جا متوجه شدید که UI و UX دو مفهوم کاملا متفاوت دارند، اما با این حال در بسیاری از مواقع توسط افراد با یکدیگر اشتباه گرفته میشوند. در طراحی رابط کاربری UI، به ظاهر سایت یا اپلیکیشن توجه میشود و طراح سعی میکند تا گرافیکی منحصربفرد و زیبا ایجاد کند. اما در طراحی تجربه کاربری، هماهنگی میان طراحی و نیازهای کاربر را بررسی میکند تا بتواند در بهترین حالت موجب افزایش تعامل کاربران با سایت و بالا رفتن ترافیک سایت شود. ما در یک مقاله به طور جداگانه تفاوت ui و ux را به طور مفصل توضیح دادهایم.
آیا UX روی سئو تاثیر دارد؟
اول از همه لازم است مروری بر مفهوم سئو داشته باشیم. به بیان ساده، سئو به معنای تمامی عواملیست که منجر به افزایش ترافیک و بازدید سایت، حفظ مخاطب در سایت و در نهایت برطرف کردن نیاز کاربر میشود. مسلما بخش قابل توجهی از سئوی سایت را طراحی تجربه کاربری رقم میزند.
ایجاد یک تجربه کاربری لذتبخش میتواند مدت زمان ماندن کاربر در سایت را افزایش دهد و گردش او در صفحات مختلف سایت باعث میشود رتبه وبسایت شما در نتایج گوگل افزایش یابد. نتیجه تمام این کارها، تبدیل شدن کاربران به مشتریان ثابت و پروپا قرص شما خواهد بود. این تجربه کاربری موفق در ذهن او میماند و همچنین بعضا سایت شما را به دیگران معرفی نیز میکند. هر چقدر این اتفاق برای کاربران بیشتری بیفتد، مسلما سئوی سایت شما نیز بیشتر ارتقاء مییابد.
مطالعه بیشتر: برنامه نویسی فرانت اند
چطور UX خوب را از UX بد تشخیص دهیم؟
همانقدر که یک طراحی UX خوب میتواند به ماندگاری کاربر در سایت کمک کند، UX بد نیز میتواند کاربر را از سایت شما فراری دهد. اما چگونه میتوان گفت که طراحی تجربه کاربری یک سایت، خوب و موفق است؟
به طور کلی، اگر کاربر پس از ورود به سایت بتواند در صفحات مختلف سایت به راحتی گردش کند و در کوتاهترین زمان به نتیجهای که میخواهد (مثلا خرید محصول) برسد، این نشانگر یک UX خوب است. برای درک بهتر این موضوع که یک طراح UX چگونه میتواند موجب شکست یا موفقیت تجربه کاربری بشود، در ادامه مثالی خواهیم زد.
دو اپلیکیشن را در نظر بگیرید که یکی از آنها دارای دکمههایی بزرگ است که به شکل نامنظم کنار یکدیگر قرار گرفتهاند، و دیگری که دارای دکمههایی با اندازه متوسط میباشد که به صورت منظم و یکنواخت کنار هم قرار دارند. مسلما اپلیکیشن دوم تجربه UX بهتری را برای مخاطب رقم میزند.
مسئولیتها و وظایف یک طراح UX چیست؟
به صورت مختصر و مفید، وظایف طراح UX عبارتند از:
- روانشناسی و شناخت نیاز کاربر و ویژگیهای محصول
- جمع آوری دادههای کاربران، انجام تحقیقات کاربری و ساخت پرسونا
- تعریف معماری اطلاعات (ساختاری برای وبسایت)
- ساخت قاب جهت نشان دادن محل قرارگیری عناصر مختلف
- ساخت نمونههای اولیه و وایرفرم مطابق با نیاز کاربران
- یافتن روشهای خلاقانه جهت برطرفسازی مشکلات تجربه کاربری
- مطلع بودن درباره محصولات رقبا و مسائل مهم در زمینه طراحی UX
مراحل طراحی تجربه کاربری UX
هر چند طراح UX به مراحل انجام کار آشنایی کامل دارد، منتهی در ادامه به صورت مختصر به بررسی مراحل طراحی UX خواهیم پرداخت.
1. درک کردن (Understand)
هدف از طراحی تجربه کاربری، خلق یک راهحل برای مشکلاتی است که معمولا کاربران با آن مواجه میشوند. در نتیجه برای یافتن راهحل، ابتدا باید مشکل را درک کنید. برای تجزیه و تحلیل هرچه بهتر این نیازمندیها و مشکلات، علاوه بر مصاحبه با کاربران در محیط واقعی، از یکسری روشهای تحقیق و جمعآوری اطلاعات مانند مصاحبههای فردی و متنی استفاده کنید.
مطالعه بیشتر : پورتفولیو
2. تحقیق کردن (Research)
یکی از مراحل اساسی در طراحی UX، تحقیق کردن است. در واقع تحقیق کردن شامل سه هدف میشود:
- درک شرایط رقابت در مارکت
- کسب اطلاعات درباره حوزه کاری شرکت
- ایده گرفتن از رقبا و همچنین یافتن راهکارهای خلاقانه
این مرحله هر چقدر با تمرکز بیشتری انجام شود، تجربه کاربری شما به شکل ایده آل خود نزدیکتر خواهد شد.
3. طرح اولیه (Sketch)
اکنون وقت آن است که طراح مطابق با دادههای بدست آورده در مراحل قبل، طراحی تجربه کاربری را شروع کند. طرح اولیه معمولا به شکل وایرفریم در چندین برگ کاغذی انجام میشود. این وایرفریمها ارزیابی و تحلیل می شوند و با به اشتراک گذاشتن با سایر اعضای شرکت، به مرور اصلاح می شوند تا در نهایت یک طرح کاربرپسند و جذاب ایجاد شود.
مطالعه بیشتر: فیگما چیست
4. طراحی کردن (Design)
پس از اینکه طراح به ایده نهایی خود برای تجربه کاربری سایت دست یافت، اکنون زمان آن است که این ایده را عملی کند و طراحیهای گرافیکی نهایی سایت، مطابق با UX موردنظر، انجام شود. همچنین تهیه و اشتراک گذاری مشخصات طراحی (همچون دستورالعملها، تایپوگرافی، رنگها، آیکونها و …) بخشی از مرحله Design محسوب میشود.