با توجه به‌اینکه راه‌های کسب درآمد از اینترنت گسترده‌تر شده‌اند، راه اندازی کسب و کار اینترنتی یکی از مواردی است که امروزه رواج بسیاری دارد. به منظور شروع آگاهانه‌تر مراحل راه‌اندازی کسب و کار آنلاین، در این مقاله به سوال چگونه کسب و کار اینترنتی راه بیندازیم، پاسخ می‌دهیم.
کسب و کار اینترنتی چیست؟
ساده‌ترین و عمومی‌ترین تعریف از کسب‌وکار اینترنتی را می‌توانیم به‌این‌صورت تعریف کنیم که اگر فردی در فضای اینترنت به‌عنوان فروشنده و یا ارائه‌دهنده خدمات فعالیت می‌کند و از این طریق درآمدی را کسب می‌نماید، دارای کسب‌وکار اینترنتی است. البته به سایت‌های فروشگاهی، عنوان آنلاین شاپ نیز اطلاق می‌شود. آنلاینشاپ همانطور که از عنوان آن پیداست، در بستر فضای اینترنت انجام می‌شود.
از این جهت بدیهی است که راه اندازی کسب و کار اینترنتی به مراتب آسان‌تر از شروع به کار در فضای فیزیکی خواهد بود. همچنین راه‌اندازی کسب‌وکار آنلاین هزینه چندانی به‌عنوان سرمایه اولیه نیاز ندارد و کسب درآمد با سرمایه کم را محقق می‌سازد که این مورد، تمایل افراد و به‌خصوص جوانان به این مشاغل را افزایش داده است. اما بدیهی است که هر شغل از مزایا و معایب خاص و منحصر به فردی برخوردار است که در ادامه مقاله، به آن‌ها خواهیم پرداخت.
مراحل راه اندازی یک کسب و کار اینترنتی
قبل از اقدام به راه اندازی کسب و کار اینترنتی، لازم است با تمام اصول مربوط به آن آشنا شوید و مراحل آن را به صورت دقیق مورد بررسی قرار دهید. این موضوع به شما کمک می‌کند تا علاوه بر شناخت اهداف خود، مسیر درست‌تر و بهتری را طی کنید و شانس بیشتری برای داشتن یک کسب و کار موفق داشته باشید.
البته لازم به ذکر است که در کنار این موارد، به منظور حصول اطمینان بیشتر، می‌توانید از مشاوره راه اندازی فروشگاه اینترنتی متخصصین ویرا نیز بهره‌مند شوید. کمک گرفتن از یک متخصص علاوه بر آموزش فروش اینترنتی، به شما کمک می‌کند مجوزهای ثبت فروشگاه اینترنتی را بشناسید و پاسخ مناسب و قابل فهمی برای سوال اینماد چیست داشته باشید. در حالت کلی مراحل راه اندازی کسب و کار آنلاین شامل چند گام است که به صورت تفصیلی در ادامه نام برده و توضیح داده شده است.
مرحله اول: خودشناسی قبل از راه اندازی کسب و کار
(به چه چیزهایی علاقه دارید؟ منطقی نگاه کنید!)
در گام اول راه اندازی کسب و کار آنلاین، لازم است افکار شما کاملاً دقیق و حساب شده باشد. انجام این کار در صورتی که بدون فکر باشد یک ریسک غیرمنطقی به شمار می‌رود که احتمال شکست شما را تا حد قابل توجهی افزایش خواهد داد. مهم‌ترین مواردی که می‌توانند احتمال شکست را در چنین شرایطی افزایش دهند، ایده‌های جدید، رقبا و مواردی از این قبیل هستند.
از این جهت لازم است برای شروع این کار فکرشده و با برنامه‌ریزی اصولی پیش بروید. همچنین لازم است سوالاتی را مطرح کنید و پاسخ دقیق و منطقی برای آن‌ها بیابید تا این پروسه برای شما آسان‌تر شود. این سوالات عبارت‌اند از:
- من چه مهارت‌هایی دارم؟
- چه چیزی در من باعث شور و اشتیاق می‌شود؟
- در چه زمینه‌ای تخصص دارم؟
- چقدر حاضرم خرج کنم؟ (با توجه به اینکه خیلی از بیزنس‌ها هم هستند که شکست می‌خورند.)
- چقدر سرمایه لازم دارم؟
- سبک زندگی من به چه شکلی هست؟
- چه اولویت‌ها و ارزش‌هایی در زندگی دارم؟
- اصلاً آمادگی شروع کار جدید را دارم؟
مرحله دوم: ایده کسب و کار اینترنتی خود را پیدا کنید!
(ایده نو و خلاقانه داشته باشید!)
پاسخ به سوالات مطرح شده در مرحله اول راه اندازی کسب و کار اینترنتی، می‌تواند علایق شما را به صورت دقیق مورد بررسی قرار دهد و حتی آن‌ها را به خود شما نیز بشناساند. همچنین موجب خواهد شد تمایلات و تخصص‌های خود را به صورت دقیق‌تر بشناسید.
سپس در کنار درنظرگرفتن این موارد، به این فکر کنید که نیاز بازار چیست؟ کمبود چه مواردی در فروش اینترنتی احساس می‌شود که می‌توان از آن درآمد کسب کرد؟ چه مواردی وجود دارند که می‌توان آن‌ها را با استفاده از روش‌هایی که شما را متمایز می‌کنند، بهبود بخشید؟ بهترین کالا برای فروش اینترنتی چه کالایی می‌تواند باشد؟ در بررسی این موارد و پاسخ به این سوالات دقیق عمل کنید و البته سرعت را نیز لحاظ کنید. چراکه ممکن است رقبای شما زودتر از شما اقدام به این موارد کنند و در مسیر شروع آن گام بردارند.
مرحله سوم : انجام تحقیقات بازار پیرامون ایده کسب و کار
(بررسی نیاز مخاطبان)
ابزارهای kwfinder و keyword planner به شما کمک می‌کند، تا بفهمید مردم چقدر در مورد کلمات کلیدی نزدیک به کسب‌وکار شما در اینترنت جستجو کرده‌اند. این مورد به شما کمک می‌کند تا پس از تعیین مسیر، نیازها، سلایق و ترجیحات مخاطبان خود را بهتر و بیشتر بشناسید و برای مرتفع کردن این نیازها، به دنبال راه حل منطقی باشید.
همچنین توجه داشته باشید که برای داشتن شناخت بیشتر از مخاطب، میانگین وسع مالی آن‌ها را در نظر بگیرید. بررسی‌های انجام شده ثابت کرده است که 60 درصد مخاطبان، آنلاین شاپ‌ها را به منظور کسب اطلاع از محصولات مورد نظر خود دنبال می‌کنند.
مرحله چهارم : بررسی رقبا
یکی از مواردی که می‌تواند مسیر را اندکی برای شما ساده‌تر کند، بکر بودن ایده است. در چنین شرایطی تنها لازم است مراحل را به درستی طی کنید. اما بدیهی است که به لطف سرعت پیشرفت تکنولوژی به مرور زمان، رقبای سرسخت‌تری در پیش روی شما قرار خواهند گرفت.
اما به منظور بررسی بازار رقبا و شناخت آن، می‌توانید از برخی روش‌ها استفاده کنید که ساده‌ترین آن‌ها جستجوی کلمات کلیدی مربوط به کسب و کار مورد نظرتان در گوگل است. به این ترتیب شما می‌توانید رقبایی که روش و مسیر شبیه به شما را دارند را شناسایی کنید. انجام این کار به شما کمک می‌کند از هدف، الگو و چگونگی پیشرفت رقبای خود آگاه شوید و حتی به منظور کسب اطلاعات بیشتر، ابزارهایی را به کار بگیرید که رقبایتان را کامل‌تر تحلیل می‌کند.
مرحله پنجم : برنامه‌ریزی و تعیین چشم انداز
تا به این مرحله از کار، شما توانسته‌اید علاوه بر کسب اطلاعات از نیازهای بازار و تمایلات و تخصص‌های خودتان، رقبای خود را بشناسید و از الگوی پیشرفت و خط مشی فعالیت آن‌ها مطلع شوید. همچنین نیازها و سلایق مشتری را شناسایی کرده‌اید و آن‌ها را درنظر گرفته‌اید.
بنابراین در این مرحله نوبت به معین کردن مسیر پیش رو و داشتن برنامه‌ریزی اصولی و دقیق برای آن است. درواقع می‌توان گفت فعالیت شما در این مرحله به صورت جدی‌تری در راه اندازی کسب و کار آنلاین آغاز خواهد شد و فاکتورهای بسیار مهم و کلیدی همچون قیمت گذاری، برند سازی، معرفی خدمات و محصولات و همچنین وجه تمایز شما با رقبایتان در این مرحله شکل خواهد گرفت.
همچنین در این مرحله لازم است نام مناسبی را برای کسب و کار خود انتخاب کنید و اقدام به طراحی سایت کنید. طراحی سایت دارای نکات و جزئیاتی است که باید تمامی آن‌ها را در نظر بگیرید و یا در صورت نیاز، با یک متخصص فعال در این حوزه مشورت کنید. همچنین لازم است اطلاعات خود را در رابطه با اینکه ووکامرس چیست، افزایش دهید.
علاوه بر این موارد، تشکیل تیم تولید محتوا به منظور تولید محتوای با کیفیت در همین مرحله انجام می‌شود. داشتن یک تیم متخصص تولید محتوا به شما کمک می‌کند تا با داشتن استراتژی محتوا و تنظیم تقویم محتوا، بتوانید محتوای باکیفیت تولید کنید و از این طریق، رتبه سایت شما رفته رفته بهبود یابد.
مرحله ششم : تهیه محصول و قیمت گذاری محصول
در این مرحله باید محصول مورد نظر خود را تهیه کنید و در تهیه آن، سلیقه مخاطب، وسع مالی وی و شرایط اقتصادی خود را در اولویت اول قرار دهید. توجه داشته باشید که بهتر است برای آغاز کار به صورت معقول‌تر و منطقی‌تر هزینه کنید. چراکه تهیه محصول با قیمت بالا یک ریسک غیرمنطقی محسوب می‌شود و ممکن است به هر دلیلی نتوانید آن محصول را با قیمت در نظر گرفته شده، به فروش برسانید.
همچنین قیمت‌های محصولاتی را که تهیه کرده‌اید با درصد مشخصی معین کنید. در این مرحله نیز باید دقت کنید که این درصد با وسط مالی مخاطب هم‌خوانی داشته باشد و همچنین به گونه‌ای باشد که محصول از نگاه وی ارزش خرید داشته باشد.
مرحله هفتم : انتخاب رسانه مدنظر
هرچند که داشتن سایت برای فروش محصول با توجه به حالت رسمی‌تر و داشتن علامت اینماد می‌تواند برای مخاطب ایجاد اعتماد کند و وی مسیر خرید را آسان‌تر طی نماید؛ اما با توجه به گستردگی بستر اینترنت، فضاهای دیگری نیز برای کسب درآمد از طریق فروش محصول نیز وجود دارند که ازجمله مهم‌ترین و شناخته شده‌ترین آن‌ها، می‌توان به اینستاگرام اشاره کرد. درواقع فروش محصول می‌تواند عموماً از دو طریق صورت گیرد که عبارت‌اند از:
- کسب درآمد با کمک اینستاگرام
- کسب درآمد از طریق وبسایت
بدیهی است که هرکدام از این بسترها برای راه اندازی کسب و کار آنلاین از مزایا و معایبی برخوردار هستند. از این جهت لازم است هر یک از این بسترها را برای راه اندازی کسب و کار اینترنتی مورد نظر خود مورد بررسی قرار دهیم و تمام جزئیات مربوط به آن را بسنجیم. این موضوع کمک خواهد کرد انتخاب بهتری داشته باشیم.
البته لازم به ذکر است که رد صورت داشتن اطلاعات لازم و کافی از الگوریتم‌های فعالیت در این بسترها، می‌توان به صورت هم‌زمان در هر دوی آن‌ها فعالیت نمود و این دو بستر را به هم لینک کرد که این مورد، اغلب برای ابتدای کار توصیه نمی‌شود. چراکه مدیریت هم‌زمان این دو بستر، می‌تواند هزینه‌های بالایی داشته باشد.
مرحله هشتم : شروع بازاریابی اینترنتی
در صورتی که کسب و کار شما از بازاریابی مناسب و حرفه‌ای برخوردار نباشد، میزان رشد آن تقریباً صفر خواهد بود و احتمال شکست کسب و کار نیز به میزان قابل توجهی افزایش خواهد یافت. فضای بازاریابی می‌تواند با توجه به سلایق و ترجیحات شما، در هر بستری صورت گیرد که بازاریابی پیامکی، تبلیغات در سایت‌های مختلف، پلتفرم‌های اینترنتی و مواردی از این قبیل، می‌توانند نمونه‌هایی از این بسترها محسوب شوند.
این مرحله باید به مرور زمان و با فواصل زمانی انجام شود تا نیازهای مختلف مخاطب در طول زمان کشف، شناسایی و به آن‌ها پاسخ داده شود. این فرآیند جذب مشتریان وفادار را برای کسب و کار شما به همراه خواهد داشت که این دسته از مشتریان، موجب افزایش استحکام کسب و کارتان خواهند بود.
چراکه زمان‌بر این پروسه شما را به عنوان یک کسب و کار خوش‌قول و معتبر نشان خواهد داد. از این جهت لازم است در انجام این فرآیند کاملاً صبور باشید و به عملکرد قیف بازاریابی اعتماد کنید. بازاریابی اینترنتی می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد که هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. انواع مختلف بازاریابی اینترنتی به صورت زیر است.
1. بازاریابی محتوا
نوعی از بازاریابی است که می‌تواند مشتریان قبلی را حفظ و آن‌ها را به مشتریان وفادار تبدیل کند و در عین حال، موجب جذب مشتریان جدید شود. این پروسه در بازاریابی محتوا با استفاده از تولید محتواهای خاص و به اشتراک گذاشتن آن انجام می‌شود.
2. برندینگ
برندینگ یکی از انواع بازاریابی محتوا است که می‌تواند با تعریف هویت و شناساندن محصول و برند شما به طرق مختلف، آن را پرآوازه‌تر کند و به این ترتیب، مشتریان جدیدی برای کسب و کار مورد نظر جذب کند.
3. تبلیغات گوگل
استفاده از تبلیغات گوگل نیز یکی از راه‌های معمول و رایج بازاریابی اینترنتی است. در این روش صاحبان سایت‌ها بر اساس یک توافق که طبق انتظارات طرفین صورت خواهد گرفت، اقدام به تعامل خواهند کرد. درواقع شما با پرداخت هزینه به سایت مورد نظر، خواهید توانست به مدت مشخصی سایت خود را در آن تبلیغ کنید.
4. بازاریابی ویدیویی
در ویدیو مارکتینگ یا همان بازاریابی ویدیویی، شناساندن محصول به مخاطب، افزایش آگاهی و بیشتر شدن تعامل با وی، با انتشار ویدیو صورت خواهد گرفت. این نوع بازاریابی با این وجود که از گستردگی بسیار بالایی برخوردار است، اما تنها قسمتی از بازاریابی دیجیتال محسوب می‌شود و علاوه بر این، با بازاریابی محتوا نیز هم‌پوشانی دارد.
5. سئو
سئو یکی از موارد بسیار حائز اهمیت در رابطه با سایت کسب و کار شما خواهد بود. چراکه توجه کردن به سئو می‌تواند تأثیر پررنگی در رتبه سایت شما در گوگل و موتورهای جستجو داشته باشد. رعایت سئو و فعالیت بر اساس قوانین و اصول مربوط به آن، علاوه بر بهینه‌سازی سایت و ارتقای رتبه آن، موجب افزایش اعتبار و همچنین جذب مخاطب واقعی برای سایت کسب و کار شما خواهد شد.
6. رپورتاژ آگهی
استفاده از رپورتاژ آگهی نیز یکی دیگر از انواع بازاریابی دیجیتال به شمار می‌رود. این نوع بازاریابی، در قالب محتواهای اطلاعات محور تولید می‌شوند و سپس بر اساس توافقات صورت گرفته با سایت مقصد، پس از واریز هزینه، محتوای رپورتاژ در سایت مقصد بارگذاری خواهد شد. این نوع بازاریابی به ورود مستقیم مخاطب به سایت کمک می‌کند و اغلب با بازدهی مطلوبی همراه است.
7. بازاریابی پیامکی
استفاده از بستر پیامک نیز به عنوان نوعی بازاریابی محسوب می‌شود که در آن، بخشی از جامعه هدف انتخاب می‌شوند. این انتخاب می‌تواند بر اساس فاکتورهای بسیار گوناگون و متنوعی انجام شود که به هدف و سلیقه شما بستگی خواهد داشت. سپس ارسال پیامک به صورت انبوه برای جامعه هدف مخاطبان انجام خواهد گرفت.
8. بازاریابی شبکه‌های اجتماعی
با توجه به گستردگی استفاده از شبکه‌های اجتماعی، امروزه اغلب مردم نیازهای خود را از طریق این فضا تأمین می‌کنند و یا در این فضا به دنبال پاسخی برای سوالات و نیازهای خود هستند. همچنین با توجه به عدم محدودیت در انجام بازاریابی در این فضا، این کار می‌تواند به طرق مختلف انجام شود و مخاطبان را به سمت کسب و کار مورد نظر سوق دهد.
مزایای راه اندازی کسب و کارهای اینترنتی
همان طور که ذکر شد، راه اندازی کسب و کار آنلاین از مزایای بسیار برخوردار است. اما برخی از مزایای آن شاخص‌تر هستند و اهمیت بیشتری نسبت به سایر موارد دارند که در ادامه، مهم‌ترین مزایای این دسته از مشاغل نام برده و توضیح داده شده‌اند. اگر به فکر این هستید که چگونه کسب و کار اینترنتی راه بیندازیم و این کار چه مزایایی می‌تواند برایمان داشته باشد، مزایای متعدد داشتن کسب و کار آنلاین را در این بخش بیان کرده‌ایم.
-
نیاز به سرمایه بسیار کم
شاخص‌ترین و مهم‌ترین مزیت راه اندازی اینترنتی را می‌توان نیاز به سرمایه بسیار کم آن دانست. این در حالی است که سایر مشاغل برای شروع به سرمایه بسیار بالایی نیاز دارند و از این جهت شروع به فعالیت در آن‌ها، صرفه اقتصادی ندارد و ممکن است در توان مالی برخی افراد جامعه نباشد. از بارزترین نمونه‌ها برای این موضوع می‌توان به اجاره، هزینه‌های حمل و نقل، حضور فیزیکی، مالیات، پرداخت قبوض و مواردی از این قبیل اشاره کرد.
-
منعطف بودن ساعت‌های کاری
شروع یک کسب و کار اینترنتی به شما این امکان را می‌دهد که رئیس خودتان باشید و ساعات فعالیت خود را مطابق میل خود تنظیم کنید. این مورد برای افرادی که این شغل را به عنوان شغل دوم انتخاب می‌کنند و یا شرایط دانشجویی دارند، بسیار مهم است.
همچنین ساعات فعالیت شما نیز بر اساس نظر خودتان و حجم فعالیت شما مشخص خواهد شد. البته باید این نکته را نیز در نظر داشته باشید که به منظور دستیابی به درآمد بالا در این حوزه، باید صبور باشید و طبق برنامه‌ریزی پیش بروید.
-
فرصت تغییر
پس از شروع و راه اندازی کسب و کار اینترنتی و آنلاین، شما می‌توانید با استفاده از آزمون و خطا، مشکلات را شناسایی کنید و ویترین را بر اساس این شناخت، تعویض نمایید تا مشتریات بیشتری جذب کنید.
-
مدیریت ساده‌تر
در کسب و کار اینترنتی شما با کارمند سروکار نخواهید داشت و از این جهت پیچیدگی فعالیت‌های شما بسیار کمتر خواهد بود. این موضوع سبب می‌شود بتوانید بسیار آسان‌تر شرایط را مدیریت کنید.
-
تعامل بیشتر با مخاطب
افزایش میزان تعامل با مخاطب علاوه بر آسان‌تر کردن پروسه اعتمادسازی، نیازهای وی و نقاط مثبت و منفی فعالیت شما را به نمایش خواهد گذاشت. اغلب مواردی که چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرند، در این تعامل خود را نشان می‌دهند و همچنین می‌توانند موجب جذب مشتری وفادار و همچنین تبدیل مشتری گذرا به مشتری وفادار شوند.
-
شناخت نیاز بازار
برخی فاکتورها همچون وجود رقبا و چالش‌های موجود در مسیر موجب می‌شود شما سریع‌تر نیازهای بازار را شناسایی کنید و پاسخی را برای آن نیاز بیاندیشید. در کنار این مورد می‌توانید از الگوهای شکست خورده رقبایتان درس بگیرید و یک استاتژی موفق طراحی کنید. بررسی الگوهای توسعه رقبا می‌تواند در رشد شما تأثیر چشمگیری داشته باشد.
-
فعالیت بدون نیاز به واسطه
ارتباط مستقیم با مشتری در کسب و کار اینترنتی سبب می‌شود جذب مشتری بر اساس سلایق شخصی شما انجام گیرد و فرآیند اعتمادسازی انجام شود. از این جهت درگیری‌های مربوط به ارتباطات واسطه وجود ندارد و البته در زمان نیز صرفه‌جویی خواهد شد.
معایب راه اندازی کسب و کار اینترنتی
کسب وکارهای اینترنتی مانند سایر مشاغل معایبی هم دارند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به اختلالات شبکه اینترنت، عدم اعتماد مخاطب، وجود رقبای سرسخت، مسئولیت سنگین فروشگاه آنلاین اشاره کرد. برخی از معایب مهم و قابل توجه راه اندازی کسب و کار آنلاین در ادامه آمده است.
-
مرجوع کردن کالا
عدم دسترسی به شرایطی به منظور دیدن و تست کردن محصول توسط مشتری، مهم‌ترین موردی است که احتمال مرجوع کردن کالا را افزایش می‌دهد. این موضوع می‌تواند هزینه‌های بالایی را برای صاحبان کسب و کار به دنبال داشته باشد.
-
سختی راضی کردن مشتری به خرید
خرید حضوری این امکان را به فروشنده می‌دهد تا از فنون مختلفی مشتری را به سمت خرید سوق دهد. اما در فروش اینترنتی این امکان وجود ندارد و فنون فروش مربوط به میل دادن مشتری به خرید، بسیار محدود است که این موضوع به از دست دادن تعداد بسیاری از مشتریان می‌انجامد.
-
رقابت شدید
یکی از مهم‌ترین فاکتورهای کسب اعتبار برای انواع کسب و کارها، گذر زمان است. همچنین لازم است مواردی همچون صداقت با مشتری، احترام به مشتری، تعهد به مشتری، پاسخ‌دهی به‌موقع به مشتری، داشتن زیرساخت فنی مناسب و مواردی از این قبیل، رعایت شوند تا به اعتبار کسب‌وکار افزوده شود.
اما نکته دیگری که وجود دارد و نمی‌توان اهمیت آن را نادیده گرفت، تبلیغات است که هزینه‌های بالایی را می‌طلبد. با توجه به هزینه بالای تبلیغات، اغلب صاحبان کسب و کار از پس این هزینه برنمی‌آیند و نمی‌توانند تبلیغات داشته باشند.
-
نرخ بالای شکست
درهنگام راه‌اندازی کسب‌وکار اینترنتی، لازم است این نکته درنظر گرفته‌شود که احتمال شکست کسب‌وکار بسیار بالا است و این مورد دلایل مختلفی می‌تواند داشته‌باشد. ازجمله مهم‌ترین این دلایل می‌توان به دشواری رقابت، زمان‌بر بودن شناخت مشتریان از یک کسب و کار آنلاین، تمایل بسیار زیاد مشتریان به خرید حضوری، رگولاتوری بسیار شدید، عدم توجه به نکات آموزش فروش اینترنتی و همچنین عدم داشتن شناخت کافی از قواعد کار اشاره کرد.
-
ساعات کاری زیاد
ساعات کاری زیاد یکی دیگر از معایب راه‌اندازی کسب و کار آنلاین است. درواقع ممکن است ساعت کری یک آنلاین شاپ حتی به 24 ساعت نیز برسد. این‌مورد درصورتی که تعداد افراد تیم کم باشد و یا اصلاً تیمی وجود نداشته باشد، بیشتر نیز خواهد بود و بهره‌وری کاهش خواهد یافت. چراکه مدیریت فروشگاه اینترنتی سخت‌تر می‌شود پاسخ‌دهی به مشتری زمان بیشتری طول خواهد کشید.
